Schizofrenie

Dr. Larissa Niemeyer
About the Author

Larissa Niemeyer is a medical doctor and PhD candidate in the Department of Child and Adolescent Psychiatry at the Central Institute of Mental Health in Mannheim, Germany and her doctoral thesis focuses on reasons for non-adherent behavior in adolescents with psychiatric disorders.


1) Definitie

Schizofrenie is een ernstige en chronische psychische stoornis. Het wordt gekenmerkt door verstoring van denken, waarnemen en gedrag. De symptomen hebben een negatieve invloed op de meeste functies en sociale interacties van het individu dat eraan lijdt. Schizofrenie is geen “gespleten persoonlijkheid” of een dissociatieve identiteitsstoornis, zoals het vaak ten onrechte wordt bestempeld.

2) Beschrijving

Symptomen van schizofrenie

Mensen die aan schizofrenie lijden, hebben periodes in hun leven waarin het lijkt alsof ze het contact met de werkelijkheid hebben verloren. Ze ervaren de wereld ook anders dan mensen om hen heen. Schizofrene symptomen zijn onderverdeeld in twee groepen: positieve en negatieve symptomen. Positieve symptomen zijn de symptomen die er voor andere mensen “vreemd” uitzien. Ze omvatten paranoia en wanen, maar ook hallucinaties. Iemand met schizofrenie kan dingen horen of zien die niemand anders waarneemt, of iemand kan er volledig zeker van zijn dat hij/zij een superheld, Jezus of een spion is die de wereld redt. Deze gedachten en percepties zijn voor hen net zo echt als het zitten op een stoel en het lezen van deze blogpost voor jou is.

Negatieve symptomen zijn onder meer verminderde sociale interactie, verminderde emotionele expressie, een vlakke reactie op gebeurtenissen (affect), en gebrek aan motivatie/ plezier. Vaak gaan deze negatieve symptomen vooraf aan de positieve symptomen.

Voortekenen van schizofrenie

Bij adolescenten met schizofrenie merken ouders vaak een gedragsverandering bij hun kinderen. Hun schoolcijfers kunnen achteruitgaan, ze kunnen plotseling erg ongeorganiseerd raken of ervoor kiezen om zonder een aannemelijke reden minder tijd met hun vrienden door te brengen. Schizofrenie met een vroeg begin treedt meestal op tussen de leeftijd van 13 en 18 jaar.

Soorten schizofrenie

De Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, Fifth Edition (DSM-5) maakt geen onderscheid meer tussen subtypes van schizofrenie, gezien hun overlappende kenmerken en vergelijkbare behandeling.

Medicatie tegen schizofrenie

Antipsychotische medicatie is de eerstelijnsbehandeling voor schizofrenie. Antipsychotica zijn medicijnen die gewoonlijk effectief zijn bij het verlichten van symptomen van psychose op korte termijn. Er zijn geneesmiddelen van de eerste en tweede generatie (ook wel typisch en atypisch genoemd), die beide receptoren in de dopamineroutes van de hersenen blokkeren. Atypische antipsychotica werken ook op serotoninereceptoren en hebben doorgaans minder bijwerkingen.

Oorzaken van schizofrenie

Op dit moment begrijpen we nog weinig van de oorzaken van schizofrenie. Er zijn echter verschillende erkende factoren waarvan is vastgesteld dat ze gedeeltelijk een rol spelen bij de ontwikkeling van de aandoening. Een van de belangrijkste risicofactoren zijn genen. In tweelingonderzoeken ontdekten onderzoekers dat als een identieke tweelingbroer of -zus schizofrenie heeft, de andere een kans van 1 op 2 heeft om ook schizofrenie te ontwikkelen. Dit is ook het geval als de tweeling apart wordt opgevoed. Ter vergelijking: het risico op schizofrenie is 1 op 100 in de algehele bevolking. Verder wordt aangenomen dat (te) lage niveaus of onevenwichtigheden van de stof dopamine in de hersenen een rol speelt bij de ontwikkeling van schizofrenie. Bovendien kan het gebruik van recreatieve drugs (d.w.z. cannabis, cocaïne, LSD en amfetamine) symptomen van schizofrenie veroorzaken bij mensen die meer risico lopen.

Als u denkt dat u of een persoon die u kent symptomen van schizofrenie vertoont, zoek dan hulp en onmiddellijke behandeling. Hoe eerder de aandoening wordt herkend en behandeld, hoe groter de kans dat de symptomen verminderen en uiteindelijk verdwijnen.