Dr. Daan van Rooij is a neuroscientist working at the Donders Centre for Cognitive Neuroimaging in Nijmegen (the Netherlands). He specializes in neuroimaging and genetics research and is currently investigating the effects of nutrition on the brain in kids with ADHD.
1) Definitie
Compulsief gedrag is de neiging om iets te doen dat je eigenlijk niet wil doen, of dat niet doelmatig of plezierig is. Vaak bestaat compulsief gedrag uit het steeds herhalen van dezelfde handelingen of rituelen, zelfs als degene die deze handelingen uitvoert weet dat dit geen nuttig of rationeel gedrag is.
2) Beschrijving
We spreken van compulsief gedrag als iemand de neiging heeft om iets te doen dat je eigenlijk niet wil doen, of dat niet doelmatig of plezierig is. Vaak bestaat compulsief gedrag uit het steeds herhalen van dezelfde handelingen of rituelen, zelfs als degene die deze handelingen uitvoert weet dat dit geen nuttig of rationeel gedrag is.
Compulsief gedrag komt vaak voor naast compulsieve gedachtes. Compulsieve gedachtes zijn vaak bepaalde obsessies of steeds herhalende denkpatronen die iemand stress of angst opleveren. Vaak zijn de compulsieve handelingen en rituelen die iemand laat zien dan ook een poging om die compulsieve gedachten te bedwingen, en zo de stress en angst te bestrijden.
Op die manier kun je stellen dat compulsiviteit nauw verwant is aan impulsiviteit . Beide soorten gedraging gaan in essentie over de controle die iemand kan uitoefenen over zijn handelingen. Bij zowel extreem compulsief als extreem impulsief gedrag is iemand niet in staat om zichzelf tegen te houden of op te houden met iets zeggen of iets doen.
Soms komt compulsief gedrag voor binnen het kader van een psychische stoornis. Het bekendste voorbeeld is dan Obsessive Compulsive Disorder (OCD) of Obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) in het Nederlands. Dit is een dwangstoornis, waarbij iemand zo veel last heeft van zijn compulsieve handelingen en obsessieve gedachtes dat die persoon niet langer normaal kan functioneren. Echter, compulsief gedrag is ook veelvoorkomend als symptoom binnen andere stoornissen, zoals Autisme bijvoorbeeld. Mensen met Autisme hebben vaak ook een heel specifieke, heel sterke en heel beperkte interesse in een bepaald onderwerp, vergelijkbaar met een obsessie. Ook zie je in patiënten met Autisme vaak herhalend, stereotiep gedrag dat erg lijkt op compulsiviteit, wat ook in deze patiënten vaak samenhangt met een reactie op stress of angst. Een heel andere soort aandoening waarbij compulsiviteit een sterke rol speelt is verslaving. Ook mensen met een verslaving laten (vaak herhalend of ritualistisch) gedrag zien waarvan ze weten dat het schadelijk voor ze is, en waar ze vaak geen genot uit halen, maar dat ze desalniettemin niet kunnen controleren.
Mensen die last hebben van compulsieve gedachten of handelingen kunnen op een aantal manieren behandeld worden. Cognitieve gedragstherapie (CBT), wat een soort psychotherapie is, is de voornaamste manier van behandeling voor mensen met een dwangstoornis. Voor mensen met bepaalde obsessies of angsten kan ook exposure-therapie een oplossing zijn. Ook wordt soms medicatie ingezet om zware dwangstoornissen te behandelen. Deze behandelingen zijn er in het algemeen niet op gericht om OCS helemaal te genezen, maar meer om de symptomen onder controle te krijgen, zodat ze patiënt weer zelf zijn dagelijks leven op kan pakken.
Binnen het Eat2beNICE project zijn we bezig met een nieuwe interventie studie, waar we kijken of een breedspectrum vitamine en mineralen supplement kan helpen om compulsief gedrag (en daarnaast ook agressie en impulsief gedrag) te verminderen in kinderen met ADHD. Deze supplementen zijn in aanvulling van de normale behandeling.